ارزیابی ارتباط بین نیترات غده های تربچه با نیترات دمبرگ و شاخص کلروفیل برگ استاد راهنما

تربچه (raphanus sativus l.) یکی از سبزی هایی است که بدلیل سازگاری وسیع با شرایط آب و هوایی مختلف، عملکرد و ارزش غذایی بالا کاشته می شود. بنظر می رسد استفاده از نیترات دمبرگ می تواند شاخصی از نیترات ریشه باشد و بنابراین با اندازه گیری نیترات قسمت هوایی گیاه میزان نیترات ریشه را پیش بینی نمود و همچنین استفاده ازدستگاه کلروفیل متر(spad) نیز می تواند معیاری از نیتروژن گیاه را ارزیابی نماید. در این تحقیق اثر سطوح مختلف نیتروژن بر تجمع نیترات در غده و دمبرگ دو رقم تربچه (cherry belle و sparkler) بررسی شد. آزمایش به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار نیتروژن (0،25، 50، 100و200 میلی گرم در لیتر) و 5 تکرار در گلدان های حاوی پرلایت انجام شد. پس از رشد کامل، خصوصیات رویشی شامل سطح برگ، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک ریشه همچنین طول و قطر ریشه اندازه گیری شد. مقدار نیترات ماده تر و خشک ریشه و دمبرگ و مواد جامد محلول در ریشه و دمبرگ وهمچنین شاخص کلروفیل برگ نیز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر تیمار نیتروژن بر روی صفات رویشی معنی دار بود بطوری که تیمارهای 100 و 200 میلی گرم در لیتر نیتروژن بیشترین تأثیر را در افزایش این صفات داشت. همچنین اثر رقم بر روی صفات رویشی گیاه تربچه معنی دار شد بطوری-که رقم sparkler نسبت به رقم cherry belle رشد بیشتری داشت. اثر تیمار نیتروژن بر روی مقادیر شاخص کلروفیل معنی دار بود و بیشترین مقدار مربوط به تیمارهای 100 و 200 میلی گرم در لیتر نیتروژن بود. همبستگی مثبت بین مقدار شاخص کلرفیل و تجمع نیترات در اندام های تربچه بود. کمترین میزان مواد جامد محلول در تیمار 200 میلی گرم در لیتر نیتروژن مشاهده شد. اثر تیمار نیتروژن روی مقدار نیترات ماده تر دمبرگ و ریشه معنی دار شد که بیشترین میزان نیترات مربوط به تیمارهای 100 و 200 میلی گرم در لیتر نیتروژن بود و میزان تجمع نیترات در دمبرگ بیشتر از غده بود. همبستگی مثبت بین نیترات ماده تر ریشه و دمبرگ وجود داشت. اثر تیمار نیتروژن بر روی نیترات ماده خشک برگ و ریشه معنی دار شد و بیشترین مقدار نیترات در تیمار 200 میلی گرم در لیتر نیتروژن و کمترین میزان در تیمار فاقد نیتروژن و 25 میلی گرم در لیتر نیتروژن مشاهده شد. همچنین همبستگی مثبت بین نیترات ماده خشک ریشه و برگ تربچه وجود داشت.